Planmakers

De intersectorale stuurgroep van Co-ncept koos ervoor om planmakers in te zetten als verbindende bouwsteen in complexe trajecten. De planmaker trad op als neutrale procesbegeleider die, los van structuren en procedures, meezocht naar perspectief in vastgelopen situaties. Ze boden zelf geen hulpverlening aan, maar ondersteunden jongeren en hun (in)formele netwerk om opnieuw richting te vinden in hun traject.

Werkzame elementen

Uit de gesprekken in de focusgroep en de oefening binnen de stuurgroep kwam de kracht van de planmakers duidelijk naar voren. Hun impact lag in de combinatie van vier elementen: neutraliteit, trajectondersteuning, gezinsdenken en gedeelde zorg. Het samenspel tussen deze elementen maakte dat ze beweging konden brengen in vastgelopen trajecten. Ze vulden de ruimte op waar anderen, door mandaat of tijdsdruk, minder mogelijkheden hadden.

Neutraal faciliteren

Planmakers creëerden ruimte voor alle stemmen van jongeren, ouders, het (in)formele netwerk en namen bewust de tijd om deze actief te beluisteren en een gelijkwaardige plaats te geven in een traject. Hun onafhankelijke positie ten opzichte van belangen en mandaten bood ruimte om spanningen bespreekbaar te maken, vertrouwen te versterken en vastgelopen samenwerking opnieuw op gang te brengen.

Trajectondersteuning

Planmakers brachten overzicht en continuïteit in complexe trajecten. Ze stapten flexibel in op cruciale momenten, hielden gemaakte afspraken vast en deden wat nodig was om het proces in beweging te houden. Hun helikopterblik combineerden ze met nabijheid en praktische ondersteuning, zonder te vervallen in hokjesdenken.

Gezinsdenken

Planmakers keken breder dan het kind of de jongere. Ze brachten ouders, brussen en steunfiguren in beeld en verbonden formele hulp met het dagelijks leven. Hun aanpak was gezinsgericht én kindgericht: het perspectief van de jongere bleef steeds zichtbaar en hoorbaar, ook in crisissituaties.

Gedeelde zorg

Planmakers bevorderden gedeeld eigenaarschap. Ze verkenden wie betrokken was, welke rol iedereen kon opnemen, en zorgden voor gedragen afspraken. Door te vertragen en te verbinden hielpen ze gezinnen en professionals om verantwoordelijkheid te delen in plaats van door te schuiven.

De nota wil de inzichten uit het leerexperiment met planmakers vertalen naar beleid en praktijk. Ze laat zien hoe hun werkwijze een hefboom kan zijn voor samenwerking, relationele continuïteit en maatwerk in complexe trajecten. De bevindingen zijn gebaseerd op achttien trajecten met jongeren, een focusgroep met jeugdhulpregisseurs (JHR’s), consulenten en planmakers en zijn aangevuld met inzichten uit een verbredende oefening binnen de intersectorale stuurgroep van Co-ncept. De nota bevat aanbevelingen op drie niveaus: beleid, netwerk en praktijk.